Langsung ke konten utama

Lei kriminalizasaun Defamasaun mai atu Orienta laos Hamate Ema nia Liberdade


Bispo Dioseze Baucau Dom Basilio do Nascimento hateten esbozu  lei kriminalizasaun defamasaun  ne’ebé governu liu hosi ministériu Justisa dadaun ne’e prepara atu aprejenta ba konselu ministru laos atu hamate ema nia liberdade expresaun maibé lei ne’e atu orienta liberdade ema nian maibé lei ne’e mai hamate ema nia liberdade  mak konsidera lei ne’e lalos.

Lider Dioseze Baucau ne’e esplika, lei kriminalizasaun defamasaun ne’e dia ka la diak maibé hanesan  prinsipiu atu normalize hodi tau orden ba ema hotu nia komportamentu,liberdade no hahalok sai hanesan buat diak ba sosiadade.

Hau hanoin katak lei ne’e laos mai atu hamate sosiadade nia espresaun maibe lei ne’e mai atu fo orientasaun ba ita nia liberdade, lei ida ke hamate ema nia liberdade ne’e lei la los, maibe lei ida ke mai atu tau ordem para ita ema bele uza ita nia liberdade hau hanoin katak ne’e prinsipiu ida ne’ebe hau kaer karik filozofiu ida naran Kant nia dehan katak ne’e imperative moral, imperative moral ne’e dehan katak buat ne’ebe ke ita ema persiza duni atu tau regra iha ita ema nia moris iha sosiadade ne’ebe deit I ema ne’ebe deit”dehan bispo Don Basilio ba Radio'News Sesta feira (24/7) iha nia knar fatin.

Hau la koalia dehan buat ne’e diak ka la diak maibe hanesan prinsipiu deit atu normative atu tau ordem iha ita hotu-hotu nia komportamentu ita hotu-hotu nia hahalok, ita hotu-hotu nia liberdade hau hanoin katak ne’e buat diak ida ba sosiadade nia moris laos deit pontu devista sivil maibe pontu devista moral mos buat hirak ne’e persiza tanba ita ema ne’e limita an ita moris maibe ita nia liberdade ne’e hotu kuandu to’o ona ema seluk nia liberdade” dehan amo Basilio.   

Bispu baucau ne’e  hatutan ema hotu iha liberdade hodi bele hato’o nia opiniaun maibé tenke iha nia limite tamba bainhira koalia liu estraga ema seluk nia vida no naran kosidera laos ona liberdade opiniaun maibé halo fali agresaun ba ema seluk nia naran diak.

Ita bo’ot iha ita bo’ot nia liberdade atu hateten buat ne’ebe ita bo’ot bele hateten maibe iha nia batas, bainhira liu buat ne’ebe estraga fali ema seluk nia vida, estraga fali ema seluk nia naran ida ne’e laos ona liberdade opiniaun, I liu-liu kuandu liberdade opiniaun sira la iha fundamentu klaru ke buat hirak ne’e hotu lei rasik tau orientasaun hodi dehan kuandu ema ida liu fronteira ida ne’e nia liberdade espresaun nia liberdade opiniaun laos ona ezersisiu liberdade maibe nia halo fali agresaun ba ema seluk nia vida ema seluk nia naran diak ema seluk nia vida privada, ne’eduni buat difamasaun katak ita halo afirmasaun ne’ebe ke estraga ema nia fama, estraga ema nia naran, I liu-liu kuandu ita la iha evidensia, la iha baze de referensia atu halo afirmasaun ida ne’ebe ke ita hakarak halo”amo esplika.

Esbozu lei kriminalizasaun defamasaun  dadaun ne’e parte ministériu  justisa sei esforsu hodi lori ba konsellu ministru iha tempu badak hodi hetan apresiasaun maske sosiadade kontinua la konkorda implementasaun lei refere iha Timor Leste.
Baucau Sesta, 24/07/20
Jornalista :Agus Guterres
Editor : Agus Guterres

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Komando PNTL monta Postu vizilansia iha suku Nunira

Relasona ho kazu sunu no estraga uma komunidade iha Suku Nunira Postu Adminitrativu Laga dadaun ne’e Komando PNTL Munisípiu Baucau monta ona Postu vizilansia iha Suku Nunira atu re-estabiliza fali  estabilidade  hodi  komunidaade halao fali nia aktividade  loro-loron. Lia hirak ne’e hato’o hosi Komandante PNTL Munisípiu Baucau superitendente Xefe Armando Monteiro ba jornalista sira sesta fera ne’e hatete, forsa sira ne’ebé sei halao iha postu  vizilansia refere kompostu hosi  Polisia munisípiu, BOP kompaña Bravo inklui forsa seguransa konjuntu. “Agora dadauk ita nia postu vizilansia iha fatin akontesementu hahu horseik iha tuku ne’en minute tolu nolu ita hari’I no hosi postu ida ne’e ita mos agora dadaun reforsa tan ita nia apoiu hosi baitailaun orden publiku kompani a bravo baucau tantu mos ita nia forsa seguransa konjuntu hosi ita nia SKKO ne’ebe mak estabelese oras tan sei reforsa tan hodi nune’e re-estabiliza fila fali ita nia komunidade suku nunira hodi nune’e aktividade ekonomika

MOP Realize Treinamentu ba Prosesu Tenderizasaun no Documentus

Ministériu Obras Públikas  liu hosi Dirasaun Nasional Aprovisionamentu Dionisio Guterres hateten Objetivu hosi treinamentu ne’e, atu hasae koñesemntu funsionariu sira nia, bainhira estadu implementa  desentralizasaun, funsionariu preparadu ona  atu halo prosesu aprovisionamentu ba tenderizasaun no dokumentus sira tamba durante ne’e  publiku kestiona mak kona-ba prosesu konkursu ba tender maibé sidauk hatene lolos. “ Koalia kona b a tenderizasaun,durante ne’e ema koalia deit dehan prosesu konkursu ba tenderizasaun, maibe nia prosesu hirak ne’e ita seidauk hatene no rona deit, maibe ninia prosesu lolos ne’e mak ida hanesan ne’ebe, tamba ne’e mai fo kapasita ba funsionariu sira munisipiu oinsa prepara sira atu ba futuru dezentraliza, entaun funsionariu sira ne’e iha preparadu ona atu servisu iha administrasun sira ne’e,liu-liu kona ba prosesu aprovizionamentu,tamba prosesu aprovizionamentu ne’e fatin sira ne’ebe mak risku entaun ita presiza tenki hatene regras sira ne’e’’. Dehan Dionisio

Insendiu akontese iha aldeia Osso Oa Suku Tirilolo rejulta uma rua ahi han motuk inklui osan,sasan lakonsege salva

Insendiu akontese iha aldeia Osso-Oa Suku Tirilolo Postu Adminitrativu Baucau Vila, Munisipiu Baucau  iha kinta feira kalan mais ou menus tuku 08;00 Oras timor leste hodi rejulta uma rua ahi  han motuk inklui  osan, sasan, dokumentus no ai-han bazika sira seluk la konsege salva.  Ba jornalista Radio komunidade  Lian matebean baucau vitima insendiu Pedro da Costa Belo sesta feira ne’e informa insendiu ne’e akontese waihira vitima sai ba reza hamutuk iha familia nia uma no  haluha la hamate lilin ne’ebé antes ne’e sira sunu ikus mai ahi han motuk vitima nia uma ho dapur ida  no alarga tan ba nia oan  nia uma  ho dapur ida, maske familia sira ajuda hodi hamate ahi refere maibé la konsege salva tamba anin maka’as. Nia hatutan iha akotesemntu insendiu ne’e konsege ahi han motuk  vitima nain rua nia osan  hamutuk rihun tolu atus lima, lima nolu resin lima  inklui sasan, dokumentus no ai-han bazika sira seluk la konsege salva kestaun ne’e hato’o ona ba parte kompotente maibe to’o agora seidau